Cây hoa phi yến - Delphimum ajacis L

Phi Yến là loài hoa thân thảo với phần cuống hoa khá dài, thường nở vào tháng 7 hàng năm và có nhiều màu sắc như tím, hồng, trắng,… Các lá của hoa Phi Yến có số răng không đồng đều nhau, nằm trong khoảng 3 – 7 răng mà mọc xen kẽ ở phần gốc hoa. Chiều cao của hoa Phi Yến cũng khá khác biệt, tùy thuộc vào khí hậu và thổ nhưỡng của vùng đất mà chúng sinh trưởng và phát triển. Ở những vùng núi cao có khí hậu khắc nghiệt, hoa Phi Yến chỉ cao khoảng 10 – 15cm, ngược lại tại những khu rừng nhiệt đới nhiều nắng và gió, chúng ta có thể chứng kiến được những cánh hoa Phi Yến có chiều cao lên đến gần 2m.

Hoa Phi Yến có năm cánh và cùng với lá đài tạo thành những túi rỗng có tác dụng hỗ trợ cho quá trình thụ phấn của hoa. Sau khi nở rộ, hoa Phi Yến có thể duy trì sự rực rỡ khá lâu, đây cũng chính là lý do khiến loài hoa này được khá nhiều người lựa chọn để trồng làm cây cảnh. Hoa Phi Yến có đặc điểm về mặt sinh học là chịu rét tốt, đặc biệt chúng rất ưa sáng nên cần trồng ở những nơi có nhiều ánh sáng mặt trời sẽ giúp hoa Phi Yến phát triển hoàn thiện nhất.

Khi nhắc đến bất cứ loại hoa tươi nào, con người thường gắn cho chúng một vài ý nghĩa nhất định để tỏ lòng yêu mến, và hoa Phi Yến cũng không ngoại lệ. Từ truyền thuyết về nguồn gốc xuất xứ của hoa Phi Yến do những thổ dân châu Mỹ kể lại đã hàng trăm năm nay, chúng ta có thể thấy hoa Phi Yến được dùng để tượng trưng cho những ước mơ của loài người nhằm hướng đến cái đẹp. Vẻ đẹp ở đây không chỉ là những thứ hữu sắc hữu hình, mà còn muốn nói đến những điều tốt đẹp và nhân văn trong cuộc sống.

Với hình dáng luôn mạnh mẽ vươn cao cùng sức sống mãnh liệt, hoa Phi Yến có ý nghĩa tượng trưng cho sức mạnh nội tại sẽ luôn chiến thắng được những thử thách cam go của cuộc sống. Dù sinh trưởng tại những vùng đất khô cằn sỏi đá, hoa Phi Yến vẫn lặng lẽ hiến dâng vẻ đẹp cho đời, cũng như con người dù có trải qua bao vất vả chông gai vẫn luôn cố gắng vươn lên và không bao giờ bỏ cuộc. Bên cạnh đó, hoa Phi Yến thường được nhiều cô dâu lựa chọn để kết thành những bó hoa cầm tay và trang trí cho không gian của bữa tiệc.

Điều này cũng khá dễ hiểu vì ngoài những ý nghĩa như đã nói ở trên, hoa Phi Yến còn được dùng để nhắc đến những chuyện tình thủy chung và sâu sắc. Cụ thể hơn, Phi Yến trắng tượng trưng cho tình cảm ngây thơ và trắng trong của thuở ban đầu, Phi Yến hồng được dùng để nói đến những chuyện tình vào giai đoạn nồng thắm, còn Phi Yến tím lại e ấp, dịu dàng như những mối tình đã trải qua nhiều sóng gió nhưng vẫn bền bỉ bên nhau đến cuối cùng.

Hoa phi yến không kén đất lắm, chịu hạn và chịu rét cao, xong đòi hỏi được trồng ở nơi có nhiều ánh sáng, cần ít phân bón nhưng cân đối tỉ lệ N.P.K. Đạm nhiều cây vươn cao dễ đổ, vấn đề lấy giống và gieo giống rất cần được chú ý, chọn những cây tốt không sâu bệnh, có hoa đẹp làm giống. Khi cắt cây lấy hạt phải cắt những cành chính đã chín vàng, bỏ 1/3 đoạn trên và 1/3 đoạn dưới cành. Có như vậy sau này cây mới ra hoa đều. Hạt cần phơi kỹ dưới bóng râm rồi lấy giấy báo gói lại gác lên gác bếp nơi xa lửa bốc lên trực tiếp.

Khi gieo, đem chà cho vỏ mỏng bớt rồi ngâm nước lã ấm tay 6 – 7 tiếng sau đó đem rửa sạch nước chua rồi lại bỏ vào tủ lạnh xử lý, sau khi đã bọc lại bằng vải. Ngày hôm sau lại đem rửa lại và xử lý tiếp gọi là xử lý lạnh, xử lý độ 5 – 7 lần như vậy, hạt sẽ nảy mầm và đem gieo. Cũng có thể làm như trên xong dễ dàng hơn là ủ vào nhiều lần vải rồi phủ rơm rạ dày, làm liên tục 5 – 7 ngày. Hạt nứt nanh thì đem gieo. Gieo rất cẩn thận trên nền đất làm kỹ, phủ rạ đày rồi tưới đẫm.

Sau 7 – 8 ngày hạt thành cây nhỏ thì bóc bỏ ra, cây chưa cho lá thật, chỉ mới có 2 lá mầm cao 1 – 2cm thì nhổ đem trồng. Có như vậy cây con sau này mới khỏe. Khi trồng đất cũng cần làm thật kỹ, tưới nước đẫm rồi mới trồng cây. Trước khi nhổ cây cũng phải tưới đẫm hoặc sau khi nhổ cáy đem nước tưới ướt giữ cho cây không héo, dùng que nhỏ như đâu que đan áo chọc lỗ, mỗi gốc trồng một cây, ấn gốc nhẹ tay cho vững rồi dùng ấm tích róc nước vào gốc cây mà tưới mạnh, cây gục xuống, lá dính xuống đất cây rất dễ chết hoặc rất lâu hồi phục, tưới như vậy vài ba phần rồi sau dùng doa tưới nhẹ giữ ẩm luôn luôn. 

Đất trồng cần bón phân lót nhưng không nhiều, mật độ 20x25cm, tưới ẩm luôn, nhổ cỏ bằng tay không cần vun. Gieo giữa tháng 9 âm lịch, trồng cuối tháng 9, cuối tháng 11 cây bắt đầu vươn ngọn là vừa Tết. Nếu thấy nắng ấm mà cây vươn sớm, cần bấm ngọn cho lên ngọn khác. Nếu chậm thì thúc phân mạnh hơn. Hoa phi yến nở rất bền, chỉ sợ hoa nở muộn mà thôi, nở sớm có thể để lâu hàng tháng mới tết cũng được. Nhưng cần bón thêm đạm cho cây trẻ lâu. Phi yến là hoa chủ lực của tết Nguyên đán. Có thể cắm lọ kèm với Thược Dược, Lay Ơn. Có thể cắm riêng hoặc cắm lọ nhỏ, cắm bàn chông. Cây hoa phi yến cao, trồng dày không vun nên rất dễ đổ phải làm dàn nẹp lại cây mới không bị cong.

Nguồn: baokhuyennong.com